Strona korzysta z plików cookies w celu realizacji usług i zgodnie z Polityką Plików Cookies.
Możesz określić warunki przechowywania lub dostępu do plików cookies w Twojej przeglądarce.
[ Akceptuję ]
Mapa strony

Aktualności

Tablica planem miasta Brzesko

Dodano 2013-08-29

W sierpniu Wydawnictwo PiK Bydgoszcz zrealizowało wielkoformatowoą tablicę z planem miasta Brzesko ( małoplskie).  Tablica ma wymiary 3 x 6 m. Plan miasta udostępniło Wydawnictwo BiK z Piły.   Tablica została zrealizowana w oparciu o sponsorów, którzy zamówili reklamę  - odciążyło to budżet miasta. Wydawnictwo Pomorza i Kujaw PiK od ponad dekady jest uznanym w Polsce producentem tego typu tablic. W naszej ofercie są również tablice wjazdowe "witacze", tablice "uniijne" a także cały zakres poligrafii (albumy, foldery, katalogi, mapy, ulotki, widokówki) oraz dział artykułów reklamowych.

 

CIEKAWE MIEJSCA

( źródło: http://www.brzesko.pl)

 

BRZESKO

 

Okolice dzisiejszego Brzeska już w epoce mezolitu tj. 8300 - 4500 r. p.n.e. były zamieszkałe przez grupy zbieraczy i myśliwych. W IX i X wieku tereny obecnej gminy należały kolejno do Państwa Wiślan, Wielkomorawian oraz państwa czeskiego. Schyłek X wieku przyniósł panowanie pierwszych Piastów.


Od XII do XIV wieku tereny wokół dzisiejszego Brzeska były obszarem intensywnego osadnictwa. Związane to było z rozwojem traktów handlowych na Ruś Halicką i Węgry. Zasługi Spytka z Melsztyna zadecydowały, że 24 stycznia 1385 roku królowa Jadwiga przeniosła posiadłości Melsztyńskich, w tym obecne miasto Brzesko, na prawo magdeburskie. W lipcu 1387 roku król Władysław Jagiełło potwierdził przywileje żony Jadwigi. Rozkwit miasta i okolic zahamowany został w wiekach XV do XVII. Początek temu dała w 1439 roku konfederacja Spytka z Melsztyna skierowana przeciw ówczesnemu możnowładcy, biskupowi Zbigniewowi Oleśnickiemu. Liczne przemarsze i pobuty wojsk, "Potop Szwedzki", a także epidemie "czarnej zarazy" niosły śmierć i spustoszenie. XVIII stulecie to wiek, gdzie próby rozwoju gospodarczego Brzeska niweczyły bezlitosne pożary. Po pierwszym rozbiorze Polski, Brzesko i okolice przeszły pod panowanie austriackie. Reformy monarchii przyczyniły się do powstania 1 1867 roku powiatu brzeskiego.

Znaczne ożywienie gospodarcze nastąpiło w drugiej połowie XIX wieku z chwilą przybycia Jana Ewangelisty Goetza, założyciela Browaru Okocim oraz oddaniem linii kolei żelaznych Kraków-Lwów. XX stulecie to nie tylko dwie wojny światowe, które odcisnęły swoje piętno na historii miasta, lecz także lata dynamicznego rozwoju gospodarczego.

KOŚCIÓŁ p.w. św. Jakuba Apostoła

Wzniesiony w 1447 r. Obecna bryła neogotycka to efekt przebudowań dokonanych w 1863 r. i 1904 r. Wnętrze starej częsci Kościoła zdobią neogotyckie ołtarze i ambona wykonane w Tyrolu przez Ferdynanda Stuflesera. Jest on zbudowany w całości z cegły i kamienia. Ma tynkowane ściany przeprute ostrołukowymi otworami okien, opięte sięgającymi gzymsu wieńczącego uskokowymi szkarpami. Składa się z jednoprzestrzennej nawy, zachowanej częściowo północnej kaplicy, zamkniętego trójbocznie prezbiterium, przy którym znajduje się zakrystia z nowszym skarbczykiem na piętrze oraz kwadratowej, pięciokondygnacjowej wieży przystawionej do południowej ściany korpusu. Nawę i prezbiterium nakrywają wysokie siodłowe dachy o spadzistych połaciach i neogotyckich schodkowych szczytach. Wieżę natomiast nakrywa iglicowy hełm, któremu towarzyszą cztery narożne wieżyczki. Wyposażenie nakrytych sklepieniami krzyżowymi w początkach XX w. wnętrz jest już niemal w całości neogotyckie

BROWAR OKOCIM

W województwie małopolskim jednym z ciekawszych obiektów architektury przemysłowej jest zespół urbanistyczno-architektoniczny browaru w Okocimiu

Zespół ten, doskonale wkomponowany w krajobraz, budowany był od 1845 r. i rozbudowywany aż do lat 30-tych XX w. Założony został w 1845 r. przez piwowara Jana Ewangelistę Goetza. Początkowo niewielki, z czasem browar ten stał się jednym z największych zakładów piwowarskich w Austro-Węgrzech, a później w Europie. Z wielu zachowanych budynków browarnianych najstarszy jest budynek administracyjny, zwany "starym pałacem", w którym mieści się browar, a także rezydencja rodu Goetzów. Budowla ta powstała w latach 1845-1850, rozbudowana została w 1870 r. oraz w latach dziewięćdziesiątych XIX w. i w 1905 r., zapewne przez wiedeńskiego architekta Leopolda Simony. Reprezentacyjne wnętrza, mimo, że po 1945 r. zostały zniszczone, a ostatnimi czasy przebudowane i zmodernizowane, nadal kryją zabytkowe klatki schodowe, boazerie, kafelki, balustrady, resztki dawnego ruchomego wystroju, W pobliżu browaru, tuż pod lasem od strony zachodniej, wznosi się drewniany budynek dawnego Teatru Letniego (dziś restauracja Zajazd Okocim), ufundowany przez Jana II Albina Goetz-Okocimskiego w 1902 r., zaprojektowany przez architekta Eugeniusza Wesołowskiego (1874-1950) z Zakopanego, w modnym wówczas stylu zakopiańskim.

PAŁAC GOETZA + PARK GOETZA

Perłę brzeskich zabytków stanowi kompleks pałacowo-parkowy Goetz Okocimskich. Jest to bodaj jedyny w tej skali zrealizowany na tym terenie neobarokowo-neorokokowy pałac przemysłowca. Wybudowany został w latach 1898-1900 przez Jana II Albina Goetza -Okocimskiego (1864-1931), znanego przemysłowca, filantropa, działacza politycznego i właściciela okocimskiego browaru, oraz jego żonę hr. Zofię z Sumińskich. Zespół ten oprócz pałacu obejmuje kordegardę, bramę wjazdową wraz z ogrodzeniem, oranżerię, stajnie i budynek dla służby, rozlokowane w rozległym, malowniczym parku utrzymanym w stylu angielskim. W latach 1908-11 pałac rozbudowano o część wschodnią, wg projektu wiedeńskiego architekta Leopolda Simony. Od zachodu, do pałacu przylega kaplica o marmurowych ścianach, posadzce i balustradach chóru. Kaplica zwieńczona jest kopułą z latarnią, w której znajduje się malowidło z ok. 1900 r., przedstawiające "Wniebowzięcie NMP", wykonane przez Tadeusza Popiela. Pałac za czasów swej świetności pełen był wspaniałych mebli, kominków, pieców, kryształowych żyrandoli i kinkietów, obrazów, rzeźb, sztychów, starej broni, gobelinów, dywanów, szkła, porcelany i trofeów myśliwskich.

CMENTARZ ŻYDOWSKI

Najstarszym i niewątpliwie najbardziej znaczącym obiektem, jaki pozostał po brzeskich Żydach, jest znajdujący się u zbiegu ulic Czarnowiejskiej i Gen. Okulickiego cmentarz żydowski (nowy), czyli kirkut. Usytuowany w północnej części miasta, około 0,5 km od Rynku, na lekko pochyłym terenie ma około 1,5 ha powierzchni. Założony najpewniej w pierwszej ćwierci XIX w. jest drugą już z kolei żydowską nekropolią w Brzesku.

RATUSZ

Ochroną konserwatorską objęty jest układ urbanistyczny Starego Miasta, który tworzą:

Rynek, pl. Żwirki i Wigury, a także ulice Kościuszki, Głowackiego i Mickiewicza oraz przyległe. Ratusz pochodzi z 1909 r. i został skonstruowany według projektu Gabriela Niewiadomskiego; Stojący przy ulicy Kościuszki piętrowy, ceglany budynek z górującą nad nim wieżą jest obok gotyckiego kościoła św. Jakuba jednym z najstarszych i najokazalszych obiektów zabytkowych historycznego centrum Brzeska. Jest to najstarszy obiekt związany poprzez swoją historię z samorządowymi władzami miasta. Obecnie mieści się tam siedziba Miejskiego Ośrodka Kultury.

RYNEK

Uformowany tuż po nadaniu mu przez królową Jadwigę miejskiego prawa magdeburskiego, a więc po 1385 r. jeszcze do lat czterdziestych ubiegłego wieku pełnił rolę głównego placu targowego. I do niedawna był także głównym jego węzłem komunikacyjnym. Z jego naroży wyprowadzone zostały wszystkie główne ulice miasta i tędy już od XIV w. przechodził trakt ruski.

FIGURY I POMNIKI

Do zabytków zaliczono też figurę św. Floriana, wzniesioną w 1731 r., po pożarze w 1904 roku została ustawiona na środku Rynku Starego Miasta. Brzeski święty Florian jest największą tego rodzaju rzeźbą nie tylko w mieście i gminie, nie tylko w brzeskim powiecie, ale też w całej wschodniej części województwa małopolskiego. Jest przy tym rzeźbą pod względem artystycznym najdoskonalszą i najstarszym zabytkiem tego rodzaju w regionie.

OKOCIM

Wieś na południe od Brzeska (2 km) malowniczo położona na wzgórzach z których rozlega się widok na Nizinę Nadwiślańską oraz na Pogórze Karpackie. Pierwsze wzmianki o Okocimiu pochodzą z 1331 roku. W 1845 roku w Okocimiu powstał jeden z najsłynniejszych polskich browarów, założonych przez rodzinę Goetzów, która przybrała nazwisko Okocimskich. Obecnie, tereny na których stoi Browar Okocim leżą w granicach miasta Brzesko.

DWOREK ZIEMIAŃSKI

Staropolski dworek ziemiański z przełomu XVIII i XIX w.Zbudowany został w ostatnim dziesięcioleciu XVIII lub pierwszej tercji XIX w. Inicjatorem jego budowy mógł być jeden z kilku zmieniających się wówczas dość często właścicieli Okocimia Górnego: Leon Nowakowski, któryś z Rudnickich lub Spławskich, którzy w początkach XIX w. osiedli na zamku w pobliskim Dębnie, Teresa Dunin-Rogowska lub Józef Neumann.

KOŚCIÓŁ PARAFIALNY pod wezwaniem Świętej Trójcy, zbudowany z fundacji Jana Ewangelisty Goetza.

Podobno już w XV lub XVI w. była w Okocimiu kaplica, w której odprawiano nabożeństwa dla jego mieszkańców. W 1634 r. zastąpiona została niewielkim drewnianym kościółkiem, wzniesionym z fundacji Stanisława Czernego, przy którym ksiądz E. Kretkowski, wikariusz generalny krakowski ustanowił kapelanię należącą do parafii w Porębie Spytkowskiej, uposażoną dziesięcinami przez biskupa krakowskiego Piotra Gębickiego. Własnej parafii doczekał się Okocim dopiero w 1888 r. po wybudowaniu obecnego kościoła.Kościół okocimski wzniesiony został w latach 1884-1885 w oparciu o projekt cieszyńsko-wiedeńskiego architekta Maxa Schwedę. Jego konsekracji dokonał biskup tarnowski Ignacy Łobos. Stało się to 27 lipca 1891 r. W kaplicy Kościoła znajdują się dwa epitafia Goetzów. Jedno z nich poświęcone zostało Janowi Ewangeliście Goetzowi, właściwemu założycielowi okocimskiego browaru i fundatorowi kościoła. Wykonane w brązie w stylu neorenesansowym wmurowane zostało w wschodnią ścianę kaplicy. Centralną jego część zajmuje medalion z płaskorzeźbionym wizerunkiem Goetza przedstawionym w ujęciu profilowym. Drugie, także odlane w brązie epitafium umieszczono na zachodniej ścianie kaplicy. Podobne do poprzedniego poświęcone zostało Janowi Albinowi Goetzowi, synowi Jana Ewangelisty. Poświadcza to jego wizerunek oraz widniejąca pod nim inskrypcja: "Jan baron Götz Okocimski, urodzony 18 lipca 1864, zmarł 24 kwietnia 1931. Projekt i model epitafium Jana II Goetza wykonał wybitny krakowsko-rzymski rzeźbiarz Antoni Madeyski (1862-1939).

Budynek szkoły podstawowej, zbudowany w 1895 r. z fundacji Jana II Goetza. Jest to drugi już obiekt szkolny na tym miejscu. Pierwszy ufundował jego ojciec w początkach lat 60. XIX w. przekazując gminie parcelę z drewnianym budynkiem i materiałami budowlanymi niezbędnymi do przeprowadzenia jego remontu "pod warunkiem, że budynek użyty będzie na szkołę". Dzięki temu powstała w Okocimiu tzw. szkoła trywialna.

PLEBANIA z XX w. z fundacji Jana II Goetza

Projekt jej opracował wiedeński architekt Leopold Simony.

CMENTARZ PARAFIALNY

Grobowiec Michała Rossknechta

Urodzony w 1846 r. w badeńskim Pfullendorf Rossknecht syn siostry Jana I Goetza - Joanny. Do Okocimia został sprowadzony w 1862 roku przez swojego wuja, gdyż ten potrzebował zaufanego pomocnika. W roku 1871 Jan I Goetz uczynił go zarządcą dóbr okocimskich, a w 1884 dyrektorem browaru, zakładów przemysłowych i dóbr ziemskich w Okocimiu. Następca założyciela browaru, jego syn Jan II Goetz, nie tylko utrzymał Rossknechta na stanowisku dyrektora browaru w Okocimiu, ale z chwilą nabycia browaru w Krakowie uczynił go również tam dyrektorem. Mimo niemieckiego pochodzenia Michał Rossknecht czuł się Polakiem.

Grób zmarłego 8 września 1851 r. Józefa Neumanna

Właściciel okocimskich dóbr i inicjator budowy browaru.

JASIEŃ

Wieś położona w południowej części Pogórza Bocheńskiego, 3 km na wschód od Brzeska. Początki Jasienia sięgają XIII wieku. Jako osada należąca do komesa Spicimira z Piasku, Tarnowa i Melsztyna, kasztelana krakowskiego wymieniony został już w dokumencie króla Kazimierza Wielkiego z 1344 r. Do 1512 roku wieś była własnością Melsztyńskich.

GOTYCKI KOŚCIOŁ Parafialny

Gotycki Kościół Parafialny z 1436 roku ufundowany przez Spytka z Melsztyna. Odkryta niedawno polichromia jest unikatem na skalę europejską.

Dwór zbudowany w ostatnim dwudziestoleciu XIX w.

Wybudowany za sprawą ówczesnych właścicieli tutejszego majątku - Baltazińskich. Obecnie mieści się w nim Dom Dziecka.

MUROWANA KAPLICA grobowa tutejszych księży proboszczów i wikariuszy.

Usytuowana nieopodal głównego wejścia zbudowana została w 1903 r. w duchu architektury neogotyckiej z cegły uzupełnionej ciosami piaskowca. Ma kwadratowy korpus z krótkim prezbiterium, ostrołucznie zamknięty portal wejścia i otwory okienne oraz wysoki namiotowy dach w kształcie piramidy pokrytej drobną cementową łuską. Jej forma i wystrój architektoniczny zdają się wskazywać na to, iż zbudowano ją w oparciu o projekt Jana Sas-Zubrzyckiego lub innego, ale pozostającego pod jego wpływem architekta. Pierwszą osobą w niej pochowaną był zmarły w 1903 r. ks. Józef Mazurkiewicz, profesor tarnowskiego seminarium duchownego, późniejszy proboszcz w Oleśnie i Jasieniu.

PORĘBA SPYTKOWSKA

Poręba Spytkowska jest jedną z najstarszych z wsi otaczających Brzesko. Jeszcze jako Poręba, wraz z Brzezowcem, Jasieniem, Okocimiem i Pomianową istniała już w końcu XIII w. jako dziedzictwo rycerskiego rodu Leliwitów. To Leliwici właśnie ufundowali w niej parafię wraz z pierwszym, drewnianym jeszcze kościołem, istnienie której potwierdza wykaz świętopietrza z 1325 r. Poręba Spytkowska leży w odległości niespełna pięciu kilometrów na południe od Brzeska w jednej z dolin północnej części Pogórza Wiśnickiego, w otulinie mieszanych lasów i pól uprawnych wspinających się na stromizny otaczających ją wzniesień.

Drewniany KOŚCIÓŁ parafialny w XVI w.

Zastąpiony został istniejącym do dziś murowanym. Obecny kościół pod wezwaniem św. Bartłomieja Apostoła po raz pierwszy wspomniany został w dokumencie z 1565 r. Musiał jednak powstać kilkadziesiąt lat wcześniej.

Drewniana DZWONNICA z XVI w.

Jest to dziś jedna z największych i najstarszych drewnianych dzwonnic w Małopolsce. Ma ona bowiem kilkanaście metrów wysokości. Jej masywną konstrukcję złożoną z potężnych bali osłania szalowanie z desek pokrywających pochyłe ściany, zaś izbica nakryta gontowym daszkiem namiotowym skrywa trzy duże dzwony, z których największy odlany został z fundacji Stanisława Lubomirskiego przez Balcera Ruguta w 1639 r.

 

BUCZE

Wieś Bucze istniała już ponoć w XII w. jako osada należąca do parafii w Szczepanowie. Jednak pierwsza znana nam wzmianka o niej pochodzi dopiero z 1596 r. kiedy to dzieliła swój los z sąsiednimi, znacznie większymi od niej Mokrzyskami. Na samodzielność jako gromada wybiła się w wyniku reformy administracyjnej kraju z 1932 r. Zaś w 1951 r. stała się nawet siedzibą własnej parafii, którą erygował ówczesny biskup tarnowski Jan Stepa. Stało się to w cztery lata po wybudowaniu w Buczu okazałego kościoła parafialnego. Zachowało się tam kilkanaście starych drewnianych chałup i budynków gospodarczych prezentujących typ krakowskiego budownictwa wiejskiego z końca XIX i początków XX w., kilka przydrożnych kapliczek i figur. Z tych ostatnich niewątpliwie najstarszą jest drewniana kapliczka stojąca w zagajniku na miejscu dawnego stawu. Według miejscowej tradycji wystawiona została na przełomie XVIII i XIX w. z fundacji Marcinkowskich, ówczesnych właścicieli wsi. W jej wnętrzu znajduje się ludowa figurka św. Jana Nepomucena.

KOŚCIÓŁ parafialny pod wezwaniem Matki Boskiej Nieustającej Pomocy

Pomimo, iż zbudowany został dopiero w latach 1946 - 1947 należy do najciekawszych budowli sakralnych w okolicach Brzeska posiadających wszystkie cechy obiektu zabytkowego. Projekt tej świątyni jest dziełem Adolfa Szyszko-Bohusza (1883-1948), jednego z najwybitniejszych polskich architektów pierwszej połowy XX w. i głównego restauratora Zamku Królewskiego na Wawelu. Jest to budowla w całości ceglana, nawiązująca formą i wystrojem do architektury neogotyckiej, uzupełnionej o elementy zaczerpnięte ze sztuki baroku.

JADOWNIKI

Jedna z największych wsi w Polsce, której początki sięgają przełomu VIII/IX wieku. Pierwsza pisemna wzmianka o Jadownikach jest zawarta w kronice Paszka - Godyszewa z roku 1195. Wieś szczyci się bogatą historią i wybitnymi postaciami. Pierwszą znaną postacią był żyjący na przełomie XIV I XV wieku sołtys Siestrzemilon, ulubieniec królewski. Z kolei ks. Mikołaj Dobrka, chłop-bibliofil, był współpracownikiem Jana Długosza. Inni znani Jadowniczanie to m.in. generał J.B.Lubieński, pisarze i poeci W.Okas, A.Marzec, B.Piekarz czy twórcy T.Świerczek i J.Czernecki.

KOŚCIÓŁ parafialny pod wezwaniem św. Prokopa.

Usytuowany w najwyżej położonej, południowej części wsi już z dala zapowiada swoją obecność sylwetą potężnej wieży zwieńczonej spiczastym hełmem, wyłaniającej się zza gęstej przesłony otaczających go starych drzew. Chociaż wzniesiony został w latach 1908-1919 to historia jego budowy sięga już 1880 r., a wiąże się z nią dramatyczne i nie przynoszące chluby ówczesnym mieszkańcom Jadownik wydarzenie, opisane ze szczegółami przez Władysława Okasa.

IZBA Regionalna

Kontakt: Stanisław Świerczek

Izba Regionalna powstała z inicjatywy Towarzystwa Miłośników Ziemi Jadownickiej oraz miejscowej Rady Sołeckiej. Wśród licznie zgromadzonych eksponatów dominuje pochodzący z I połowy XX wieku sprzęty rolnicze oraz gospodarstwa domowego. Obok Izby regionalnej funkcjonuje stała ekspozycja prac artysty - rzeźbiarza Tadeusza Świerczka. Pochodzący z Jadownik artysta jest autorem setek prac, które zdobią liczne kościoły, instytucje i mieszkania kolekcjonerów sztuki w całej Polsce. W Jadownickiej galeryjce można obejrzeć nie tylko rzeźby ludzi którzy są symbolami polskiego narodu, takich jak m.in. Jan Paweł II, Józef Piłsudski czy Czesław Miłosz, lecz także figurki Janosika czy Freda Astaire.

WZGÓRZE BOCHENIEC

Grodzisko Wiślan

Na Bocheńcu znajduje sie grodzisko z przełomu IX/X wieku n.e. związane z istniejącym Państwem Wiślan. W najlepszym stanie przetrwał do dziś wschodni odcinek wału podgrodzia, przerwany poprowadzoną przezeń przed kilkoma wiekami drogą prowadzącą z Jadownik. Ma on ok. 4 m wysokości i 18 metrowej szerokości podstawę.

Kościółek św. Anny z 1596 r.

Ufundowany przez G. Lubowieckiego, sędziego krakowskiego. Szymon Adamiak wespół z G.Lubowieckim wzniósł murowaną kaplicę stanowiącą zaledwie prezbiterium obecnej świątyńki. Jakiś czas później Władysław Lubowiecki dobudował do niej od zachodu obszerny przedsionek, którego szerokość jest większa od jego długości, przekształcony pomiędzy 1732 a 1740 r. za sprawą Wojciecha i Zofii Pitlowiców w nawę. Tak uformowany kościół przebudowany został raz jeszcze w latach 1852-1854.

SZCZEPANÓW

Szczepanów kojarzony jest przede wszystkim z kultem Św. Stanisława - pierwszego polskiego świętego. Pierwszymi, o których wiemy, właścicielami Szczepanowa byli rodzice św. Stanisława : Wielisław i Bogna. Jan Długosz w Żywocie św. Stanisława pisze, że wywodzili się oni z Prus i herbem Prus się pieczętowali; Szczepanów jest jedną z najstarszych miejscowości, która poszczycić się może posiadaniem kościoła wkrótce po wprowadzeniu w Polsce chrześcijaństwa. Zakładając, że fundatorami tegoż kościoła byli rodzice św. Stanisława, musiał on powstać już w latach 30-tych XI w., a może nawet wcześniej.
Od tego czasu tworzą się zalążki szczepanowskiej parafii, która coraz bardziej rozwija się, a jej historia wiąże się ściśle z kultem św. Stanisława. O Szczepanowie wspominali kronikarze i historycy, pisząc o św. Stanisławie.
Miejsce jego narodzenia odwiedzali królowie polscy, jak Władysław Jagiełło czy Jan Kazimierz. Tu przybywały i przybywają do dziś liczne rzesze pielgrzymów.

KOŚCIÓŁ pw Świętego Stanisława BM

W 1911 r. z inicjatywy ówczesnego proboszcza szczepanowskiego, ks. prałata Szczepana Kosseckiego, przystąpiono do budowy nowego kościoła parafialnego obok Długoszowej świątyni. W latach 1911-1914 powstał więc nowy kompleks, w którym stary gotycki kościół spełniać zaczął jedynie rolę bocznej nawy. Autorem takiego rozwiązania architektonicznego, jak również projektu nowego kościoła, był słynny wówczas architekt, profesor Politechniki Lwowskiej- Jan Sas-Zubrzycki.

Kościół wybudowany w XX w. jest w stylu neogotyckim, murowany, nie tynkowany, o charakterze bazylikowym. Od frontu wznosi się wysoka, strzelista wieża, pięciokondygnacyjna.
Budowla posiada sklepienia krzyżowo-żebrowe. Przy wejściu do zakrystii znajduje się portal kamienny z XVII w. ( z herbami Ostoja i Dębno), który został przeniesiony ze starego kościoła. Z zewnątrz świątynia ozdobiona jest bogatymi elementami architektury neogotyckiej i eklektycznej. Na wieży zawieszone są dwa dzwony: jeden z 1519 r., drugi z 1534 r. Wewnątrz, na ścianach obu kościołów jest kilka epitafiów.

KAPLICA narodzenia Św. Stanisława

W 1861 r. na miejscu, gdzie wg tradycji urodził się św. Stanisław, ks. Wojciech Bobek (ówczesny proboszcz) wybudował murowaną kaplicę neogotycką. Powstała ona w miejscu kaplicy drewnianej, pochodzącej z 1596 r., która uległa zniszczeniu w 1780 r. Budowla z 1861 r. jest prostokątna, trójbocznie zamknięta, przykryta dachem siodłowym, na którym znajduje się wieżyczka z sygnaturką. Wewnątrz kaplicy, w ołtarzu, widnieje obraz, pochodzący z XIX w., będący kopią obrazu z 1520 r. Przedstawia on scenę narodzenia i chrztu św. Stanisława. Ozdobiony jest drewnianą ramą o tematyce roślinnej. Ołtarz wsparty jest o pień drzewa dębowego, pod którym wg legendy miał narodzić się św. Stanisław. Bogna jego matka, wracając z pola, urodziła go pod tym drzewem i obmyła w pobliskim źródełku.

KOŚCIÓŁ cmentarny

W 1781 r. Stanisław Lubomirski ufundował kościół murowany pod wezwaniem św. Stanisława na miejscu, gdzie kiedyś stał dom Wielisława i Bogny, a od XVI w. wznosił się tu drewniany kościółek.Kościół Lubomirskiego, to budowla w stylu klasycystycznym, z cegły, otynkowana, jednonawowa, posiadająca prostokątne prezbiterium, zakrystię i chór, na którym znajdują się organy, pochodzące z XVIII w. Strop we wnętrzu jest płaski z fasetami, a ściany, mające ramowy podział, wieńczy gzyms. Kościół oświetlają półkoliste okna. Frontowa ściana ozdobiona jest attyką. Nad głównym wejściem widnieje portal z kartuszem, w którym umieszczony jest herb Lubomirskich Szreniawa. Po bokach wejścia znajdują się ślepe okna, nad którymi są marmurowe tablice, zawierające napis w języku łacińskim, odnoszący się do fundacji:

STUDNIA

Na miejscu źródełka, w którym Bogna miała obmyć dziecko, znajduje się studnia z wodą uważaną za cudowną. Co roku w czasie majowego odpustu ku czci św. Stanisława, odwiedzają to miejsce liczni pielgrzymi oraz szczepanowscy parafianie, wierząc, że łyk źródlanej wody lub symboliczne obmycie się, uzdrowi różne choroby. Studnia ma drewniany kołowrót o dość skomplikowanej konstrukcji; nakryta jest namiotowym daszkiem, na szczycie którego stoi drewniana rzeźba św. Stanisława.

FIGURY

Na terenie parafii szczepanowskiej spotkać można wiele figur, związanych z kultem Świętego Męczennika. Stały się one swoistymi pomnikami kultu św. Stanisława i pobożności szczepanowskich parafian. Np. Figura Księdza Stanisława Stojałowskiego - (1845 - 1911)

MOKRZYSKA

Duża wieś położona 4 km na północ od Brzeska. W XV wieku była własnością Spytka z Melsztyna, później Lubomirskich i Potockich. W Mokrzyskach zachowana została zabudowa w układzie ulicowym z drewnianymi domami reprezentującymi typ budownictwa krakowskiego. Mokrzyska jako wieś królewska istniała już w 1364 r. W tym to bowiem roku pięciu braci z rodu Turzynitów herbu Prus: Mikuł, Mszczuj, Czasław, Andrzej i Jaśko oddali królowi Kazimierzowi Wielkiemu swoje rodzinne Czasławice nad Rabą otrzymując w zamian lokowane przez niego w tym samym niemal czasie Mokrzyska.

WOKOWICE

Miejscowość ta jest położona osiem kilometrów na północny wschód od Brzeska. Pierwszym znanym właścicielem tutejszego majątku składającego się z otoczonego założeniem ogrodowo-parkowym dworu był w 1890 r. Stanisław Gniewiński.

DWÓR w Wokowicach

Jedynym zabytkiem architektury jest w Wokowicach wspomniany wyżej dwór. Według miejscowej tradycji zbudował go w końcu XIX w. Stanisław Gniwiński. W obecnym swym kształcie wokowicki dwór jest obiektem w całości murowanym, o dwutraktowym układzie wnętrz, w których zachowały się jeszcze zabytkowe kaflowe piece, podłogi i resztki dekoracji stiukowej. Ma wysoki czterospadowy dach, a od frontu murowany ganek. Oprawę dlań stanowiło trzyhektarowe założenie ogrodowo-parkowe o zatartej dzisiaj kompozycji, ograniczone od wschodu potokiem Uszew, nad którym przerzucony został kamienny mostek o arkadowym przęśle.

STERKOWIEC

Leżący niespełna 5 km na północny-wschód od Brzeska Sterkowiec niegdyś nie był wsią dużą i znaczącą. Nie ma wszak tu ani kościoła, czy dworu, ani nawet jakiegoś obiektu przemysłowego. Tym, co ją wyróżnia spośród innych okolicznych wsi jest przystanek kolejowy, dzięki któremu już od 1861 r. mieszkańcy Sterkowca, ale też sąsiednich Maszkienic, Wokowic, Łęk i Szczepanowa mają połączenie z szerokim światm.

Sterkowiec należy do najmłodszych wsi w okolicach Brzeska. Powstał najpewniej dopiero w XVI w. Wiemy o nim tyle tylko, że w latach 1564-1581 należał do Jana Rupniewskiego pieczętującego się herbem Szereniawa, męża Barbary, wdowy po Hieronimie Dębińskim-Szczekockim herbu Odrowąż, panem na zamku w Dębnie. Być może od tego też czasu wchodził w skład dóbr dębińskich, z którymi związany był jeszcze w 1890 r. jako część majątku ówczesnego właściciela zamku w Dębnie Edwarda Jastrzębskiego. Zapewne dlatego właśnie do dziś zachowało się tu tylko kilka zaledwie nieco starszych drewnianych domów z początków XX w. oraz ufundowana przez Macieja i Helenę Bujaków w 1863 r. kamienna figura Chrystusa Nazareńskiego i takiż krzyż z 1880 r. wystawiony przez rodzinę Legutków.

Zapraszamy w te piękne strony

 

 

cofnij

Talem Technologies